Ülkemiz önemli bir deprem kuşağı üzerinde bulunmaktadır. Dolayısıyla farklı zaman dilimlerinde pek çok deprem olmuş ve akabinde can ve mal kayıpları yaşanmıştır. Türk toplumunu derinden etkileyen deprem, sel, kuraklık, salgın hastalık, yangın gibi pek çok felaketten halkın sözcüleri olan âşıklar da etkilenmiştir. Arkasında enkazlar bırakan, pek çok can kaybına sebebiyet veren depremler, doğal âfetler içerisinde âşık şiirinde birinci sırayı almıştır. Bu sonuç, yaşadığımız coğrafyada vuku bulan depremlerle alakalıdır. Depremler, depremler neticesinde yaşanılan acılar, destanlar ve ağıtlarda dile getirilmiş, halkla paylaşılmıştır. Sözlü tarihimiz açısından da önemli olan ve taş baskı tekniğinin kullanımı ile başlayan dönemle birlikte belirmiş olan yaprak destanlarda, güncel konuların işlenmiş olması, bu destanlara haber değeri de katmıştır. Sözlü kültür ortamından yazılı kültür ortamına oradan da elektronik ortama geçiş süreciyle birlikte destancı âşıkların da eski önemini kaybettiği aşikârdır. Halk şiirinin mümessillerinden olan yaprak destancıları da özellikle 1980’li yıllara kadar destan yazıp söyleyip satmışlardır. Yaprak destanlarında dile getirilen depremler, pek çok ayrıntıyı okuyucuya sunmuştur. Depremleri bizzat yaşayıp, neticelerine şahit olan, işiterek acısını yürekten hisseden âşıklar, destanlarında ayrıntılı olarak deprem esnasında ve sonrasındaki yaşananları ve acıları işlemişlerdir. Yaprak destancıları, şiirlerinde Varto, Erzincan, Gediz, Çanakkale, Adapazarı, Mürefte vd. depremleri kaleme almışlar ve bunu halkla paylamışlardır. Yaprak destancıları yaşanılanları geniş halk kitlelerine ulaştırmaları yanında, önemli ölçüde kamuoyu oluşturma fonksiyonu da taşımaktadır. Yaprak destanları halk arasında iltifat ve ilgi görmüştür. Bu destanların halka muhtelif konularda malumat vermesi sebebiyle, halk gazetesi hüviyetindedir.

Anahtar Kelimeler
yangın, destancı, deprem, sözlü, âşık, hasar.