Toponymies in Anatolia Between 1453-1650

Özet

1071’den sonraki yıllarda Anadolu’nun hemen her yöresine yerleşen Türkler, bu coğrafyaya ya Asya’da iken oturdukları yerlerin ya da yaşadıkları coğrafyada tanıdıkları (yer, dağ, ova, yaylak, dere, çay, ırmak, nehir, göl gibi) yerlerin adlarını vermişlerdir. Anadolu’nun çeşitli yörelerine yerleşen Oğuz boylarının yerleştikleri coğrafyada bıraktıkları yer adları üzerine Türkiye’de değerli çalışmalar hazırlanmıştır. Makalede Yusuf Halaçoğlu’nun Anadolu’daki Oğuz ve öteki Türk boylarının yerleşmeleri ve bu geniş coğrafyada bıraktıkları yer adları üzerine hazırladığı “Anadolu’da Aşiretler, Cemaatler, Oymaklar (1453-1650)” adlı eserde yer alan Anadolu’yu yurt tutmuş Türk boylarının, 1453-1650 (İstanbul’un fethinden 1650 yılına kadar) Osmanlı topraklarındaki yer adlarının çeşitliliği listelenerek ortaya konulmuştur. Yer adlarının alfabetik olarak gösterildiği bu listede aynı zamanda bu isimlerin kökenleri gösterilmeye çalışılmıştır. Alfabetik listeden sonra yer adları üzerinde tematik bir tasnif hazırlanarak Kişi Adları; Boy, Soy, Oymak, Cemaat Adları; Hayvan Adları; Bitki Adları; Renk Adları ve Sayı Adları ile kurulmuş olanlar şeklinde belirlenen başlıklar altında incelenmiştir. Bu çalışma ile Türk dili ve Türk tarihi alanlarında çalışan Türkologların, Türk Onomastiği (kişi, yer, su/nehir/göl/, dağ, ova, şehir adları) üzerine dikkatlerinin çekilmesi ve çalışmaları yönlendirmeleri amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler
Onomastik, Türk yer adları, Oğuz boyları, Türk dili, Türk tarihi.
Kaynakça