Turkish States With “Pax” Qualification in History
Özet
Devletlerin başlangıç noktası hukuktur. “Hukuk” kavramı, insanın sağlıklı, güvenli, dengeli, iradeli ve kişilikli yaşamasının temel dayanağıdır. Toplumun doğurduğu “güç” kavramıyla “hukuk” kavramının bir araya gelmesinden devlet doğmuştur.
Sümerlerin günümüzden 6000 yıl önce yazıyı kullanması, “tarih” bilimin başlaması olarak kabul edilmiştir. Bu önemli insanlık dönüşümü “devlet” kavramının doğuşu anlamına gelmektedir. Sümerlerle beraber dünya tarihinde, Babil, Hitit, Mısır, Asur, Kartaca, Roma, Pers ve Çin devletleri gibi siyasi teşkilatlar kurulmuştur. Bu devletlerden Roma, Hazar ve İngiliz devletleri “Pax” devletler olarak nitelendirilmiştir.
“Pax” devletlerin diğer devletlerden bazı nitelik ve hukuk özellikleriyle öne çıktığı gözlenmektedir. “Pax” devletlerin sınırlarının, geniş, beşerî varlıklarının çok olduğu bilinmektedir. Bu devletlerde toplum yapısı çok kültürlü, çok dilli, çok dinli ve çok etnik yapılıdır. Hukuk anlayışları da prensiplere dayalı disiplinli uygulamalarıyla ayrıcalık taşımaktadır.
Türkler de tarihte devlet kurma özellikleriyle öne çıkan milletlerdendir. Türk devlet kurma kültürü, hukuk sistemi güçlü devletler vücuda getirmiştir. Türklerin kurdukları Hazar ve Osmanlı devletleri bizzat Batılı tarihçilerce “Pax” nitelemesiyle isimlendirilmişlerdir. Biz burada her ne kadar literatürde yer almasa da Türk devletleri içindeki Hun, Göktürk ve Selçuklu devletlerinin de “Pax” nitelikli devletler olduğunu ortaya koyuyoruz. Zira bu devletlerin de “Pax” devletlerin özelliğine sahip oldukları aşikârdır.
Anahtar Kelimeler
Devlet, Pax, Hukuk, Güç, Teşkilat, Türk