Yazar	: Hatice SARGIN
Türü	:
Baskı Yılı	: 2022
Sayı	: 3
Sayfa	: 23-56

Özet
Ülkemiz önemli bir deprem kuşağı üzerinde bulunmaktadır. Dolayısıyla farklı zaman dilimlerinde pek çok deprem olmuş ve akabinde can ve mal kayıpları yaşanmıştır. Depremler, depremler neticesinde yaşanılan acılar, destanlar ve ağıtlarda dile getirilmiş, halkla paylaşılmıştır. Sözlü tarihimiz açısından da önemli olan ve taş baskı tekniğinin kullanımı ile başlayan dönemle birlikte belirmiş olan yaprak destanlarda, güncel konuların işlenmiş olması, bu destanlara haber değeri de katmıştır. Sözlü kültür ortamından yazılı kültür ortamına oradan da elektronik ortama geçiş süreciyle birlikte destancı âşıkların da eski önemini kaybettiği aşikârdır. Halk şiirinin mümessillerinden olan yaprak destancıları da özellikle 1980’li yıllara kadar destan yazıp söyleyip satmışlardır. Yaprak destanlarında dile getirilen depremler, pek çok ayrıntıyı okuyucuya sunmuştur. Depremleri bizzat yaşayıp, neticelerine şahit olan, işiterek acısını yürekten hisseden âşıklar, destanlarında ayrıntılı olarak deprem esnasında ve sonrasındaki yaşananları ve acıları işlemişlerdir. Yaprak destancıları, şiirlerinde Varto, Erzincan, Gediz, Çanakkale, Adapazarı, Mürefte vd. depremleri kaleme almışlar ve bunu halkla paylamışlardır. Yaprak destancıları yaşanılanları geniş halk kitlelerine ulaştırmaları yanında, önemli ölçüde kamuoyu oluşturma fonksiyonu da taşımaktadır. Yaprak destanları halk arasında iltifat ve ilgi görmüştür. Bu destanlar, halka muhtelif konularda malumat vermesi sebebiyle, halk gazetesi hüviyetindedir.

Anahtar Kelimeler
Yangın, destancı, deprem, sözlü, âşık, hasar

Abstract
Turkey is an earthquake-prone country. Therefore, many earthquakes have occurred in different time periods, and consequently, lots of lives and properties have been lost. Earthquakes and consequential griefs were voiced and shared with the folk through epics and requiems. In leaf epics, which are also important for our oral history and emerged with the use of lithography, the fact that current issues have been covered has also added news value to these epics. It is quite obvious that epic poet-minstrels lost their significance along with the transition from the oral culture atmosphere to the written culture atmosphere and then to the electronic environment. Leaf epic poets that were representatives of folk poetry produced, sang, and sold epics, especially until the 1980s. Earthquakes, mentioned in leaf epics, presented plenty of details to the reader. Minstrels, who experienced earthquakes, witnessed their consequences, and felt the pain deep in their hearts by hearing them discussed what happened and all the sufferings in detail during and after the incidents. Leaf epic poets put down earthquakes of Varto, Erzincan, Gediz, Çanakkale, Adapazarı, and Mürefte on paper and shared them with the folk. Leaf epic poets both conveyed what happened to a vast majority of the public and significantly formed a public opinion. Leaf epics attracted attention and were complimented greatly. These epics were accepted as people’s newspapers since they supplied information to society about various issues.

Keywords
Fire, epic poet, earthquake, oral, minstrel, damage