Yazar	: Pakize Pervin Aytaç
Türü	:
Baskı Yılı	: 2023
Sayı	: 4
Sayfa	: 1-11

Özet
19. yüzyılın ikinci yarısından başlayarak 20. yüzyılda da devam eden fikir hareketleri üzerinde durmak, devlet bütünlüğünü korumak amacıyla, değişik düşüncelere sahip aydınların teorik tekliflerine yönelmek, yeni bir medeniyet inşası için bize birçok imkân sunar. Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük, Batıcılık ve Turancılık akımları, kaynak ve tarihi arka planlarıyla “devleti kurtarmak” temeline dayanan amaçlarıyla büyük bir külliyat oluşturmuştur. Bir nevi “kurtuluş ideolojileri” içeren bu beş hareket âdeta siyasi, kültürel, ekonomik olayların laboratuvarı olarak bugüne dahi rehber olabilecek çok değerli bilgiler sunmaktadır. Millî Mücadele Dönemi’nin kimlik arayışlarına zemin hazırlayan, onu besleyen düşünce akımları siyasi, edebî, felsefi, tarihî açıdan değerlendirilmeli, yeni bir fikrî fetih anlayışına kaynak teşkil etmeli, özgün bir medeniyet teorisini kurmamıza vesile olmalıdır. En önemlisi de bu gayenin gerçekleşebilmesi için millî ahlaka sahip, millî aydınlar gereklidir. Üretken, idealist, sistematik düşünebilen; millî bilgiyi geliştiren, yayan toplumun zihin potansiyelini yükselten; gençlerin düşüncelerine yön veren, toplumun özlemlerini bilen; millî köklere vâkıf, yüksek zekâ ve birikimleriyle geleceği kurmaya muktedir, bilgisini erdemlerle bütünleştirmiş aydınlar bir ülkenin en büyük şansıdır. Türkiye'de aydın kimliği üzerine durmak, nasıl olması gerektiği hususunda çalışmalar yapmak, sağlıklı bir gelecek için son derece önemlidir. Bu yazının amacı, önce aydın sorumluluğu üzerinde durmak, daha sonra Anadolu fikir hareketlerinde aydının rolünü anlamaya çalışmak, ilaveten Türk jeokültürel ve hatta jeopolitiğinin arkasında hangi ideal düşünceler olacak, hangi medeniyet değerleri yer alacak, sorularına cevap bulmaya gayret etmektir.

Anahtar Kelimeler
Millî şuur, ferdiyet, bilgi felsefesi, Türk rönesansı, tefekkür, medeniyet, Turan

Abstract
Starting from the second half of the 19th century and continuing into the 20th century, focusing on the intellectual movements and the theoretical proposals of intellectuals with different thoughts to protect the integrity of the state offers us a possibility for the construction of a new civilization. Ottomanism, Islamism, Turkism, Westernism, and Turanism movements, with their sources and historical backgrounds, have formed a large corpus with their aims based on "saving the state". These five movements, which are a kind of "salvation ideologies", have provided invaluable information that can guide even today as a laboratory of political, cultural, and economic events. The currents of thought that paved the way for the search for identity in the period of the War of Independence and nourished it should be evaluated from political, literary, philosophical, and historical perspectives; they should serve as a source for a new understanding of intellectual conquest and be instrumental in establishing a unique theory of civilization. However, to accomplish this ambitious task, national intellectuals with national morals are necessary. Productive and idealistic intellectuals who can think systematically, develop and disseminate national knowledge, raise the intellectual potential of the society, guide the thoughts of the youth, know the aspirations of the society, are aware of the national roots, are capable of establishing the future with their high intelligence and knowledge, and integrate their knowledge with virtues are the greatest chance of a country. It is extremely important for a healthy future to focus on the identity of intellectuals in Turkey and to work on how they should be. This article aims to first dwell on the responsibility of the intellectual and then to try to understand the role of the intellectual in Anatolian intellectual movements. In addition, what ideals will be behind the Turkish geo-cultural and even geopolitics, what civilizational values will take place, taking into account the power of Turkish-Islamic culture, these questions will be tried to find answers.

Keywords
National consciousness, individuality, philosophy of knowledge, Turkish Renaissance, contemplation,