Yazar	: Bilge ERCİLASUN
Türü	:
Baskı Yılı	: 2021
Sayı	: 1
Sayfa	: 64-90

Abstract
Türk toplumunda tarihe olan ilginin giderek arttığı görülmektedir. Yazarların dikkatlerini yakın geçmişe yönelttikleri, birkaç nesil önce yaşanmış olayları araştırdıkları ve romanlarının konularını gerçek olaylardan hareket ederek kurguladıkları görülüyor. Gerek toplumda, gerekse yazarlarda gerçeklere yönelmenin daha ağır bastığını, edebî eserlerde gerçek olayların öne geçtiğini, kurgunun ikinci plana itildiğini söylemek mümkündür. Son yıllarda, 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın başlarında yaşanmış olaylardan ve gerçek kişilerden konularını alan sayısız roman yazılmıştır ve yazılmaktadır. Bu yazımızda bu romanlardan biri olan Merdivenler adlı eser üzerinde durduk. Merdivenler, Ahmet Haşim’in son günlerinde evlendiği Zarife Güzin Hanımın ailesinin anlatıldığı bir eserdir. Romanın adı, Ahmet Haşim’in Merdiven şiirinden alınan ilhamla oluşturulmuştur. Romanda Zarife Güzin Hanımın ailesi altı nesillik bir süre içinde anlatılıyor. Bu nesillerin romandaki temsilcilerini şöyle sıralamak mümkündür: Abdülkerim’in babası (Rusçuk Yaranının arkadaşı olduğu belirtiliyor)-Abdülkerim-Tevfik-Kerim-Zarife-Rabia. Romanda aile fertlerinin yaşantıları konu edilirken devrin siyasi olaylarına da değinilmiştir. Romanın son kısmında Zarife’nin Ahmet Haşim’le tanışması, arkadaşlıkları, dostlukları ve evlenmeleri, Haşim’in hastalığı ve ölümü anlatılıyor. Bu kısımda şairin mizacına ve şiirlerinin muhtevasına, derin ve yoğun duygu dünyasına da geniş olarak yer verilmektedir. 20. yüzyılın başlarında patlayan savaşlar, devletin yıkılması ve Türkiye Cumhuriyeti’nin doğuşu, ailelere doğrudan doğruya tesir eden ve aile fertlerinin kaderlerini değiştiren, onların mutsuz olmalarına ve yıllar yılı acı çekmelerine sebep olan siyasî olaylar, aileleri birbirine düşman eden ve zamanla kan davası hâlini alan farklı siyasi görüşler, romanda işlenen konuların başında gelmektedir. Romanda ayrıca Zarife’nin kişiliği, mizacı, kuvvetli ve etkili şahsiyeti, kabiliyetleri (müziğe olan ilgisi ve yeteneği) üzerinde durulmuş, yetişme şartları anlatılmıştır. Diyebiliriz ki roman, yazar tarafından Haşim’in şiirlerine duyduğu ilgi ve hassasiyete benzer bir şekilde, incelikle işlenmiş ve ustalıkla oluşturulmuş nitelikte bir eserdir. Bu roman suretiyle yazar, Ahmet Haşim’i ve onun son yıllarında tanıdığı Zarife Güzin Hanımı edebiyat tarihine ve roman dünyasına aksettirmek suretiyle onları ölümsüzleştirmeyi başarmıştır.

Keywords
Ahmet Haşim, II. Abdülhamit, Merdiven şiiri, Abdülaziz’in ölümü, Mithat Paşa, 31 Mart Vakası.

Özet
The interest towards history is gradually increasing in Turkey. The authors focus on the recent past, concentrate on events that happened a few generations ago, and construct the theme of their novels on real events. It is possible to say that orientation to the real events is more dominant both in the society and among the novelists, i.e. real events take precedence in literary works in comparison to fiction. Numerous novels have been written in recent years, focusing on real events and persons of the 19th and early 20th centuries. This article discusses one of these novels, called Merdivenler (Stairs). Merdivenler is a work depicting the family of Zarife Güzin Hanım, whom Ahmet Haşim married in his last days. The title of the novel was inspired by Ahmet Haşim's poem Merdiven (Ladder). In the novel, Zarife Güzin Hanım's family is told over a period of six generations. It is possible to list the representatives of these generations in the novel as follows: Abdülkerim's father (as a friend of Rusçuk Yaran), Abdülkerim, Tevfik, Kerim, Zarife, Rabia. The political events of the period are also mentioned in parallel to the lives of family members. Zarife's meeting with Ahmet Haşim, their friendship, marriage, Haşim's illness and death are told In the last part of the novel. The personality of the poet, the content of his poems, his deep and intense emotions are given widely in this section. Wars of the early 20th century, the collapse of the state, the birth of the Republic of Turkey, the political events that influenced the family badly, the political views that caused them to hate each other are the main topics covered in the novel. Zarife's personality, strong and effective nature, her talents (interest and talent in music) and the growing conditions are also emphasized in the novel. We can say that Merdivenler is a skillful novel and created by its author similar to the Haşim's poems. The novelist succeeded in immortalizing Ahmet Haşim and Zarife Güzin Hanım by his artwork.

Anahtar Kelimeler
Ahmet Hashim, Abdülhamit II, Poem Merdiven (Stairs), death of Abdülaziz, Mithat Pasha, 31 March Inci